FLI Ürün Parametreleri Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Eren YILMAZ
6 min readJul 13, 2021

--

ETH2x-FLI ve BTC2xFLI, altta yatan varlık sahiplerinin token hakimiyetlerine kaldıraç ekleyen pasif Index Coop ürünlerinden farklıdır. Bu kaldıracı yaratmak ile borç yönetimi gibi konuları kullanıcı açısından sadeleştirmek amacıyla bir dizi akıllı kontrat, otomatik bir biçimde anapara dağılımını izler ve yönetir. FLI akıllı kontratlarının nasıl işleyeceğini belirleyen bir dizi parametre bulunmaktadır ve bu parametreler aynı zamanda güvenli ve kusursuz bir kullanıcı deneyimini sağlamak için yapılandırılmıştır. YAV (Yönetim Altındaki Varlıklar) artıp güncellemeler topluluk tarafından onaylandıkça bu parametreler de Leverage Indices Pod üyeleri tarafından güncellenecektir.

FLI ürünlerinin işlevselliğini etkileyen 10 farklı parametre bulunmaktadır ve FLI yatırımcılarının bunu anlaması, ETH veya BTC’ye kaldıraçlı maruziyete imkan veren mekanikleri anlamaları kadar kritiktir.

Hedef Kaldıraç Oranı’nı Anlama

Hedef Kaldıraç Oranı, altta yatan varlık ile borç alınan varlık arasındaki ideal dengedir. Altta yatan varlığın değeri değiştikçe gerçek kaldıraç oranı da değişmektedir. Ancak uzun dönemli düşünüldüğünde FLI ürünleri, Hedef Kaldıraç Oranı’na geri dönmek üzere tasarlanmışlardır. TokenSets üzerinden ETH2x-FLI ve BTC2x-FLI için Hedef Kaldıraç Oranları’nı görüntüleyebilirsiniz.

Her iki FLI ürünü için de Hedef Kaldıraç Oranı 2x’tir.

Hedef Kaldıraç Oranı, altta yatan varlığın performansına göre bir FLI token beklenen getirisini tanımlamaktadır. Altta yatan varlıkların değeri değiştikçe sabit Kaldıraç Oranı’nın 2x olması, kazanç veya kaybın ikiye katlanması anlamına gelmektedir (volatilite eksilme faktörü göz ardı edilirse.)

Kaldıraç Oranı Sınırlarını Anlama

Her bir FLI ürünü için farklı bir Hedef Kaldıraç Oranı bulunmaktadır. Bu sınırlar minimum ve maksimum kaldıraç oranlarıyla belirlenmiştir. Her iki sınır da Hedef Kaldıraç Oranı’ndan eşit uzaklıkta yer almaktadır.

ETH2x-FLI için güvenli Kaldıraç Oran Sınırları 1.7x ile 2.3x aralığında olup Hedef Kaldıraç Oranı da 2x’tir. BTC2x-FLI içinse Kaldıraç Oranı Sınırları 1.8x ile 2.2x aralığında yer alıp Hedef Kaldıraç Oranı yine 2x’tir.

Hedef Kaldıraç Oranı 2x olsa dahi FLI ürünleri için güvenli alan olarak tanımlanmış sınırlar çerçevesinde gerçek kaldıraç oranının değişebileceğini anlamak kritik önem arz eder. Gelecekte herhangi bir anda gerçek kaldıraç oranı 1.83x veya 2.13x olabilir ancak zamanla Hedef Kaldıraç Oranı’na doğru çekilecektir.

Yeniden Merkeze Toplama Hızı’nı Anlama

Yeniden Merkeze Toplama Hızı, gün bazlı kaldıraç oranının hedefe geri dönmesi için gerekli hızdır. Hedef Kaldıraç Oranı’nın yüzde orantılı olarak hesaplanması ile bulunur.

Anlık kaldıraç oranı 1.9x, Hedef Kaldıraç Oranı 2x ve Yeniden Merkeze Alma Hızı da 5% ise altta yatan varlıkları yöneten akıllı kontratlar yeni kaldıraç oranının 1.995x olması için harekete geçerler.

Yeniden Merkeze Alma Hızı, bir ürünün gerçek kaldıraç oranını hedef kaldıraç oranına yeniden uyarlayabilme kabiliyetini gösterir. Kaldıraç oranının hedefe uzaklığına bağlı olarak hedef kaldıraç oranına ulaşmak için geçecek zamanı hesaplamak için Yeniden Merkeze Alma Hızı’nı kullanabilirsiniz.

Azami Ticaret Hacmi’ni Anlama

Volatil fiyat hareketleri sırasında kaldıracı ayarlamak ve aşırı fiyat değişim darbesinden kullanıcıları korumak için işlemlerin sınırlanması Azami Ticaret Hacmi’ni ifade eder. DEX üzerinde altta yatan varlıkların ticareti sırasında, altta yatan varlığın yeniden dengeleme yapma yeteneğini aşabilecek üst işlem limiti bulunmaktadır. Kısacası, yeniden dengeleme için gerekli ticaret hacmi eğer Azami Ticaret Hacmi’ni aşıyorsa yapacağınız işlem birden fazla işlem halinde yapılır (aynı zamanda iterateRebalance işlemleri olarak da adlandırılır.)

Azami Kaldıraç Oranı’nın 2.3x ve Azami Ticaret Hacmi’nin de 200 ETH olduğunu varsayalım. Yeniden dengeleme başladığında akıllı kontrat, DEX üzerinden ETH’yi USDC’ye dönüştürerek başlar. Eğer ki dönüştürülecek ETH miktarı 200'den azsa tüm yeniden dengeleme ticareti tek bir işlemde gerçekleştirilir. Eğer ki dönüştürülecek ETH miktarı 200'ü aşmışsa (örneğin 275 ETH) öncelikle 200 ETH dönüşüm ticareti yapılır, kısa bir soğuma periyodu sonrasındaysa kalan 75 ETH’nin dönüşümü gerçekleştirilir.

FLI ürünlerinin kaldıraçlarının ayarlanması için en önemli parametrelerden biri Azami Ticaret Hacmi’dir. Eğer piyasa volatilse likidasyondan kaçınmak için kaldıracı olabildiğince kısa sürede düşürmek önemlidir. Eğer ki Azami Ticaret Hacmi, YAV miktarına kıyasla çok azsa FLI ürün servisi için gerekecek zaman ve ticaret sayısı çok fazla olacaktır. Bu nedenle Azami Ticaret Hacmi ve Arz Sınırı, beraber bir uyum içerisinde ayarlanmalıdır.

Arz Sınırı’nı Anlama

Arz Sınırı, çıkarılabilecek en fazla sayıdaki FLI miktarını temsil etmektedir. Yeni FLI ürünleri, stabiliteyi sağlamak için daha düşük arz ile başlama eğilimde olup sonrasında ürünün performansı onaylanınca Arz Sınırı adım adım yükseltilecektir. Arz Sınırı’na erişildiğinde daha fazla FLI çıkarılamaz. Ancak FLI tokenler halen altta yatan varlıklara erişim için geri verilebilir veya borsalar üzerinden ticaretine devam edilebilir.

Bu yazı hazırlandığı sırada BTC2x-FLI arz sınırı 400,000 birimdir.

Eğer piyasada aşırı talep olduğu sırada arz sınırına ulaşılırsa tokenler, aslında olması gerekenden (Net Varlık Değeri - NAV) daha yüksek fiyatlardan işlem görebilir. FLI ürün premium’ları ve NAV değişimleri hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayın.

TWAP Soğuma Periyodu’nu Anlama

Tanım: TWAP Soğuma Periyodu, FLI akıllı kontratının bir başka yeniden dengeleme işlemi başlatması için gerekli zamanı temsil eder. (TWAP: Total Weighted Average Price) Soğuma Periyodu için ölçü birimi saniyelerdir ve son işlemin zaman bilgisine göre düzenlenmektedir. Art arda birden fazla yeniden dengeleme işleminin ertelenmesi, yeni bir ticaret öncesinde fiyatın doğru noktaya gelmesi için likidite havuzuna olanak sağlar. Bu sayede ilgili likidite havuzları için fiyat farklılığı açısından olumlu etki yaratmış olur.

ETH2x-FLI için TWAP Soğuma Periyodu 30 saniyedir.

Bir sonraki gelmeden en son olmuş yeniden dengeleme işlemini absorbe etme amacıyla FLI kontratlarına karşı ticaret olanağı tanıyacak zaman dilimi TWAP Soğuma Periyodu’dur. Her ticaretten sonra likidite havuzuna yeniden dengeleme yapılabilmesine imkan vermek, FLI ürünlerini istenmeyen fiyat değişimlerinden korur. Aynı zamanda yönetim maliyetlerini en aza indirirken YAV’ı da korur.

Ripcord Parametreleri’ni Anlama

Apayrı bir acil durum parametleri sepeti, Ripcord işlemlerine atanmıştır. Ripcord işlemleri sadece kaldıraç oranı güvenli sınırların dışında olduğunda ve kaldıraçlı pozisyon likidasyon tehlikesiyle karşı karşıya olduğunda gerçekleşir.

Rutin uygulamalara uyarlananlardan farklı olarak Ripcord işlemlerine uygulanan parametreler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  • Ripcord Azami Ticaret Hacmi
  • Ripcord TWAP Soğuma Periyodu
  • Ripcord Fiyat Değişim Oranı Toleransı

Eğer ki BTC2x-FLI için gerçek kaldıraç oranı 2.45x ise Ripcord işlemi acilen, ürün teslimi için gerçekleştirilir. Bu özel parametreler, rutin operasyonlar sırasında kullanılan parametrelere kıyasla çok daha hızlı ürün teslimine olanak tanır.

Ripcord işlemleri, yatırımcıları likidasyondan korumak amacıyla son savunma hattı olarak işlev görür. Ripcord fonksiyonu, ETH ödülü ile teşvik edilmiş ve herkes tarafından başlatılabilir. Bu sayede de FLI ürünü, güvenli kaldıraç sınırları dışında yönetiliyorsa kaldıraç düşürme işlemi herhangi bir kişi tarafından başlatılabilir.

Merkeziyetsiz Borsaları (DEX) Anlama

DEX ‘’decentralized exchange’’ ifadesinin kısaltmasıdır. FLI parametreleri ışığında incelendiğindeyse yeniden değerlemeye karşı FLI ürününün alınıp satılabildiği borsayı temsil etmektedir. Şu anda FLI ürün ticareti için en sık kullanılan borsalar Uniswap V2 ve Sushiswap’tır. Ancak gelecekte bu unvanın Uniswap V3'e geçmesi beklenmektedir.

ETH3x-FLI yükseltmesi için Compound’dan USDC ödünç alınmasıyla Strategy Adapter Contract, USDC’yi ETH’ye Sushiswap havuzunu kullanarak dönüştürür. Benzer şekilde ETH2x-FLI kaldıraç düşürmek gerekliliği oluştuğunda da Strategy Adapter Contract ETH’yi USDC’ye aynı havuzu kullanarak dönüştürür.

DEX’lerle işlem yapma süreci token sahiplerince kısaltıldığından yatırımcılar açısından küçük bir etkiye sahiptir. DEX likidite havuzları, YAV miktarını korumak ve yatırımcı maliyetlerini düşürmek için karşılanabilir komisyon ve en az fiyat değişim riski açısından analiz edilmiştir.

Borç Alma/Verme Protokollerini Anlama

Tamamen karşılığı olan kaldıraçlı pozisyonları sağlamak için FLI ürünleri, Aave veya Compund gibi Borç Alma/Verme protokollerini kullanır. Bu protokoller kollateral yatırma ve stabilkoin çekme işlevi sunar.

Yeni bir ETH2x-FLI çıkarıldığında akıllı kontrat, bu protokollere ETH yatırır ve karşılığında USDC borç alır. Alınan bu USDC’ler sonrasında DEX aracılığıyla ETH’ye dönüştürülür ve dönüştürülen ETH da tekrardan Compound gibi protokollere yatırılır.

Token sahipleri için borç alma/verme protokolleri ile haşır neşir olma süreci ortadan kaldırıldığından yatırımcılar için küçük bir etkisi mevcuttur. Eğer ki bu protokollerden herhangi biri kullanıcılarına ödül dağıtıyorsa (örneğin Compound) bu ödüller de altta yatan varlığa dönüştürülecek (ETH, wBTC gibi) ve tekrardan borç alma/verme protokolüne yatırılacaktır. Bu sayede YAV miktarı ve beraberinde her bir token sahibinin altta yatan varlıktaki miktarı yükselecektir.

cToken’leri Anlama

cToken’ler, Compound kullanarak herhangi bir borç verme işlemi yapmanızın ardından alacağınız tokenlerdir. cToken’ler yatırımınızın tipine göre hareket eder ve borç verme sırasında biriktireceğiniz ödüller de bu tokenlerde toplanacaktır. Yatırımınızı geri alacağınız zaman cToken’ler, karşılığı olan varlıklar için cüzdanınızdan düşülür. cToken’ler hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayın.

Compound’a wBTC yatırdığınızda karşılığında cwBTC alırsınız. Kazanılan faiz, cwBTC bakiyenizde birikir ve yatırımınızı geri çekmek istediğiniz zaman cwBTC tokenleri, wBTC ve biriken faiz karşılığında bozdurursunuz.

TokenSets websitesinde her bir FLI token için altta yatan varlık için oranları görüntülenebilir. Kaldıraçlı pozisyon oluşturmak için Compund’a yatırıldığı için bu varlıklar cETH veya cwBTC olarak gösterilmektedir. Kollateral olarak gösterilen varlıklar aynı zamanda faiz getirmekte ve de protokol ödülü kazandırabilmektedir. (COMP, stAAVE gibi)

Index Coop ile ilgili daha fazla bilgi için lütfen ziyaret edin:
Discord | Twitter | Website | Türkçe Makale

*Bu yazı, ilgili Index Coop makalesinin Türkçe çevirisi olup yer alan herhangi bir ifade hiçbir yatırım tavsiyesi içermemektedir. Bu çevirinin oluşturulma amacı Türk kripto para topluluğuna Index Coop ve ürünleri hakkında farkındalık yaratmaktır.

--

--

Eren YILMAZ
Eren YILMAZ

Written by Eren YILMAZ

Freelance crypto content creator & translator

No responses yet